MIKEL REPARAZ EXTRAMIANA (Arbizu, 1975) kazetaria EITBko albistegietako nazioarteko arduraduna da. AEBetako berriemaile izan zen 2013tik 2018ra. Esperientzia haren fruitua da Las grietas de América (Gaztelaniazko Saiakera Onenaren Euskadi Saria). M. Egimendi. Argazkia: Javi Colmenero.
Orain euskaraz kaleratua, zer kontatzen du Amerikaren arrakalak liburuak?
AEBetako zatiketa eta gatazka, nola irabazi dituen eskuin muturrak erakunde guztiak. Eta, batez ere, nondik datorren hori eta nola eragiten dion munduari. Izan ere, AEBen sorrera supremazia zuriaren botereak definitu zuen, esklabotzaren jatorrizko bekatutik datorren egiturari eutsi zaio gaur arte. Egiturazko arrazakeriak hor dirau, Araknido Handiaren metafora erabili dut hori azaltzeko. Munduko lehen demokrazia modernoaren habeen eta zutabeen artean armiarma sare handia ehundu du supremazia zuriak. Eta erresistentziak sare hori desegin duen bakoitzean, supremazia zuriaren botereak, Araknido Handi horrek, berriz eraiki du sarea. Horixe ikusten ari gara orain Trumpen AEBetan.
“AEBen sorrera supremazia zuriaren botereak definitu zuen, eta botere horrek hor dirau”
“Euskal Herrian, Moskutik hain urrun, agian ez dugu mehatxua berdin ikusten”
“Baltikoko estatuetan, komunitate errusiarrak oso baztertuta eta pobretuta daude”
“Europa barruan gaur egun dagoen etsairik handiena eskuin muturreko alderdiak dira”
“Desinformazioak gazteengan duen eraginak beldurtu egiten nau”
“Beren burua kazetari gisa aurkezten duten askok lotsa ematen didate”
Zenbaterainoko errua dute hedabideek Trumpen arrakastan?
Handia! Bere lehenbiziko agintaldian, CNNk eta beste kate batzuek nolabaiteko hausnarketa egin zuten. Trumpen gezurrak ez zabaltzea erabaki zuten, AEBetako presidentearen esanak izan arren, baina ordurako berandu zen. Bada, orain berdin daude, berriz ere. Kontakizunaren gatazkan, demokraten zein errepublikanoen aldeko hedabideek askotan ahaztu dute kazetaritza. Bi aldeetan gertatu da, nahiz eta askoz larriagoa izan Trumpen aldekoek esatea Joe Bidenen agintaldia ez zela zilegizkoa izan, hauteskundeak galdu zituelako. Maiz, informatzen ari zarenenean, oso kontziente zara horretaz, baina AEBetako presidenteak esandako zerbait da, titularra sarritan. Eztabaida hori (zenbateraino hauspotzen den Trump) asko entzuten da hango erredakzioetan.
Ez litzateke hobe hari kasu gutxiago egin eta azterketa pausatuagoak egitea?
Trumpek, Etxe Zurira iritsi denetik, erabaki asko hartu ditu, ehunka dekretu sinatu ditu, eta horietako askok eragin handia dute. Trump bere lehen agintaldian lortu ez zuena egiten saiatzen ari da, badakielako Kongresua, Epaitegi Gorena, enpresa eta hedabide handiak, eta sare sozialak aldeko dituela. Beraz, legegintza hauteskundeak egiteko geratzen diren bi urteetan, ahal duen guztia egingo du AEBak eta, ondorioz, mundua aldatzeko. Horretaz ere informatu beharra dago, baina hark oso ondo kontrolatzen du komunikazioa, eta enpresa teknologikoek botere handia dute. Elon Musk, Mark Zuckerberg eta Jeff Bezos bere alde ditu Trumpek, eta Musk Trump bera baino askoz beldurgarriagoa da.
KOLKOTIK
Nori egingo zenioke gustura elkarrizketa?
Jende askori... Putini berari.
Zein berri eman nahiko zenuke beste inork baino lehen?
Palestina eta Israelen arteko gatazkaren amaiera.
Non ikusten duzu zeure burua lanean 10 urte barru?
Asiako korrespontsala izatea, adibidez,
interesgarria izango da etorkizunean.
Konexiorik gabe geratzen bazara, zer?
Antsietatea. Uste dut nire bizitza profesional osoan ez dudala inoiz telefonoa itzali.
Zer dauka ona kazetaritzak?
Etengabeko ikasketa dela.
Eta txarra?
Bizitza xurgatzen dizula, gauzak etengabe gertatzen dira munduan.
Zerk beldurtzen zaitu zure lanean?
Desinformazioak gazteengan duen eraginak.
Eta zerk ateratzen zaitu zeure onetik?
Ego handiek, eta badaude nire lanbide honetan.
Zerk kentzen dizu loa?
Oso ongi egiten dut lo, edozein tokitan, ez daukat inolako arazorik.
Zerk ematen dizu lotsa?
Beren burua kazetari gisa aurkezten duten askok.
Zer egiten duzu erlaxatu beharra duzunean?
Mendiak izugarrizko lasaitasuna ematen dit, baita musikak ere.
Igande arratsalderako planik onena?
Liburu on bat irakurtzea.
Zer janari ez da falta inoiz zure etxeko sukaldean?
Soja saltsa, sukaldaritza japoniarra asko gustatzen zait.
Zer plater ateratzen zaizu oso ondo?
Semeei asko gustatzen zaie egiten diedan ramen-a.
Bizitzako plazer txiki bat?
Barre benetan egitea.
Nor da zuretzat heroia?
Amal, Gazan familiarentzat egunero otordu bat prestatu behar duen ama palestinarra.
Zure bizitzako leloa?
Bidaia da helmuga.
Zergatik ikasi euskara?
Bada, gure herriak eskaintzen duen guztiaz disfrutatu ahal izateko!
Labur, nolakoa da Mikel Reparaz?
Herabe, baina muinean sorpresaz betetako kutxa.